نقدی در راستای کمپین «شهر تازه» با موضوع هوای پاک، زمین پاک، انرژی پاک و تنوع زیست محیطی در شهر تهران بصورت آگهی محیطی اکران گردید که تا ۲۴ آذرماه ادامه خواهد داشت.
اصولا کمپین های تبلیغاتی و فرهنگی با انتقال پیام موثر به مخاطب ایجاد جلب توجه کرده و به اهداف کمپین مخاطب را نزدیک می کند.
فرهنگ سازی در جامعه نیازمند زمان و سالهای طولانی کار فرهنگی است و یک شبه، شهر سالم و تازه نمیشود.آموزش را در کتاب درسی کودکانمان باید دنبال کنیم و حتما باید جزء ضروریات در دروس آموزش مدارس قرار داده شود،اگر شهرداری و سازمانهای مرتبط به دنبال راه حل برای این همه مسائل زیست محیطی که در راس آنها آلودگی هوا قرار دارد است ، قطعا راه درستی را انتخاب نکرده و فقط شهروندان بزرگسال را مورد هدف قراردادن بیشتر به ایجاد فضای ناباوری شهروندان از عملکرد شهرداری و شورای شهر و سازمان محیط زیست دامن میزند.
کمپین محیط زیست شهری با شعار “شهر تازه” با هدف فرهنگ‌سازی ، میخواهد فضای فکری جدیدی را برای شهروندان تهرانی ایجاد کند. غافل از آنکه تبلیغات بدون ایجاد زیرساختهای مناسب نه تنها موثر نمی باشد بلکه برای مخاطب کسل کننده هم خواهد بود.
اینطور که به نظر می آید در این کمپین تنها مقصر آلودگی و خراب شدن محیط زیست فقط و فقط شهروندان هستند و نقش شهرداری و سازمان محیط زیست کاملا نادیده گرفته شده است بطور مثال شعار«قطع درختان را قطع کنیم» آیا واقعا شهروندان درختان را قطع کرده اند. در ده سال اخیر شهرداری با دادن مجوزها و ساخت و سازهای بی رویه در مناطق شمالی شهر تهران چند ده هکتار باغ درخت و فضای سبز را نابود کرده است. به نظر شهرداری باید در عمل به مردم ثابت کند در غیراینصورت جمله فوق فقط در حد همان شعار باقی می ماند .
شعار «دود از کهنه بلند میشه» واقعا مسولان در جهت جمع آوری خودورهای کهنه چه تسهیلاتی و تمهیداتی را در نظر گرفته اند.شعار «طبیعت قربانی تفریحات» نمونه دیگری از جملات پارادوکس گونه ی شهرداری تهران است. شهردار محترم!برای فضای تفریحی شهروندان تهرانی چه کار کرده اید؟!
در این مقاله سعی بر این است که نقش سازمان ها و ارگانهای دولتی ذیربط در حفظ محیط زیست بسیار پررنگ تر از عملکرد شهروندان می باشد و این فرآیند دوسویه خواهد بود و صرفا با دعوت شهروندان به صرفه جویی و مصرف صحیح کار به جایی نخواهیم برد.
کمپین ها در صورتی موثر و موفق خواهند بود که مدیران تصمیم گیرنده، زندگی روزمره خود را با مردم جامعه همسو نمایند، نه آنکه در زمانی که هوای شهر به بالاترین حد آلودگی می رسد به کشور دیگری سفر کنند و از هوای مناسب تنفس کنند و شاهد فاجعه انسانی نباشند.
کدام مسول و مدیر دولتی با دوچرخه ، اتوبوس ، مترو یا سایر وسایل حمل و نقل عمومی در شهر به محل کار سفر می کند.
آیا واقعا زیر ساختهای مناسب آن در شهر وجود دارد؟
با اینکه، کمپین شهر تازه از لحاظ محتوایی وبصری تقریبا خوب طراحی شده است ولی پیام های متعدد و زیاد در این کمپین در ذهن مخاطب نخواهد ماند و این کمپین هم مانند تمام کمپین های فرهنگی شهرداری در سالهای اخیر به فراموشی سپرده خواهد شد و شعار آن در ذهن مخاطب نقش نخواهد بست.
برای آنکه فرهنگ سازی مثبت انجام پذیرد و یا فرهنگ منفی از جامعه رخت بربندد و یا اصلاحاتی در فرهنگ موجود رخ دهد تا در مسیر فرهنگ سازنده و مثبت قرار گیرد، لازم است نسبت به ظرفیت ها و امکانات و فلسفه ایجادی هر چیز اطلاع رسانی دقیق و کامل انجام پذیرد تا فرهنگ مصرف و بهره برداری از آن در مسیر درست و کمالی باشد.در بین تعدد شعارها مواردی هم در این کمپین بود که واقعا شهروندان باید خودشان و رفتارشان را اصلاح کنند و ما منکر آن نیستم.
در آخر؛ آغاز هرگونه تغییر و اصلاح فرهنگی از داخل از دیگر اولویت هایی است که قرآن برای فرهنگ سازی و اصلاح فرهنگی پیشنهاد می دهد؛ زیرا مردم نخست به رفتار عملی و عینی اشخاص توجه دارند و اگر رفتار درست، فرهنگ شخص و خانواده وی نشده باشد، مردم کم تر گرایش به تغییر و اصلاح را می پذیرند. (انعام آیه ۷۴ و توبه آیه ۱۲۲ و مریم آیه ۴۲ و ۴۵) از این رو خداوند به پیامبر (ص) فرمان می دهد که فرهنگ سازی را از درون خانواده و عشیره خویش آغاز کند. (شعراء آیه ۲۱۴)
به امید شهری تازه
پژمان پاکدامن
۲۱ آذر ۱۳۹۵
